AE – Nr 2

Biuletyn Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych
ARCHIVA ECCLESIASTICA
Nr 2 – Rok II (2005)
Od redakcji
Oddajemy do rąk czytelników kolejny numer biuletynu „ Archiva Ecclesiastica”. Myślą przewodnią niniejszego numeru jest zasada przynależności zespołowej. Temu zagadnieniu, niezwykle ważnemu w procesie kształtowania zasobu archiwalnego, poświęcono pierwszą część publikacji. Jest to zgodne z wcześniej przyjętym przez komitet redakcyjny założeniem, aby w każdym kolejnym numerze biuletynu zająć się jedną z istotnych kwestii metodycznych. W ten sposób realizujemy jedno z założeń Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych zmierzające do permanentnego dokształcania się archiwistów kościelnych.
Polski słownik archiwalny podaje wypracowaną przez archiwistów definicję zasady przynależności zespołowej, która brzmi następująco: zasada poszanowania związku mateńalów archiwalnych wchodzących w skład zespołu archiwalnego z jego twórcą, decydująca zarazem o niepodzielności tego zespołu. Kolejni autorzy rozpracowują tę definicję ukazując w sposób praktyczny jak należy ją rozumieć i stosować aby, w oparciu o nią kształtować zasób archiwalny. W środowisku archiwistów kościelnych po raz pierwszy zajęto się tym zagadnieniem. Wynika to stąd, że problematyka metodologii archiwalnej nie jest systematycznie pogłębiana i ciągle odczuwany jest brak kościelnego ośrodka metodycznego, który opracowywałby wytyczne i wskazówki jak kwalifikować materiały archiwalne.
O napisanie artykułów dotyczących zasady przynależności zespołowej poproszono osoby zajmujące się tym zagadnieniem. Znaczna większość z nich odpowiedziała pozytywnie, dzieląc się swoją wiedzą i przemyśleniami dotyczącego prezentowanego zagadnienia; za co redakcja wyraża im wdzięczność. Mamy nadzieję, że ich artykuły „sprowokują” do dyskusji, wyrażenia swoich opinii i ustosunkowania się do przedłożonych kwestii. Zachęcą także do współredagowania kolejnych numerów biuletynu.
W dalszej części zaprezentowano dwa krakowskie archiwa zakonne – Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy i Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego oraz archiwum diecezjalne – Metropolitalne w Częstochowie. Przypomniano także sylwetkę i działalność pierwszego archiwisty w diecezji częstochowskiej ks. Walentego Patykiewicza (1903-1980).
Kolejny dział, który obejmuje recenzje i omówienia publikacji związanych z problematyką archiwalną, został poszerzony o informacje, z jakimi publikacjami archiwista kościelny powinien zapoznać się, aby ubogacić swój warsztat pracy. Liczymy na to, że czytelnicy wskażą i nadsyłać będą godne uwagi dzieła celem ich polecenia. W zamyśle ten dział ma stać się płaszczyzną informującą o tym jakie publikacje, artykuły i czasopisma winny znaleźć się w bibliotekach archiwistów kościelnych. Mamy nadzieję, że w tę działalność informacyjną włączą się wszyscy nasi czytelnicy.
W części końcowej biuletynu zamieszczono materiały dotyczące II Walnego Zgromadzenia Stowarzyszania Archiwistów Kościelnych w Polsce, które miało miejsce w dniu 8 listopada 2005 roku w Poznaniu oraz sprawozdania z konferencji naukowych omawiających problematykę archiwalną – w Gdańsku i w Poznaniu.
Życzymy miłej lektury i zapraszamy do współpracy. Wszelkie uwagi prosimy przesyłać na adres redakcji. Komitet Redakcyjny
Spis treści:
Od Redakcji 3
ZASADA PRZYNALEŻNOŚCI ZESPOŁOWEJ
- Maria Dębowska, Poszanowanie zasady przynależności zespołowej w archiwach Kościoła katolickiego w Polsce – problem rzeczywisty czy wydumany 5
- Dariusz Klemantowicz, Zespołowość akt w archiwach szkół wyższych w Polsce 13
- O. Józef Marecki, Podstawowe pojęcia archiwalne (cz. 1) 25
- Ks. Jan Związek, Twórcy zespołów w archiwach kościelnych w Polsce 37
- Mieczysław Różański, Rozpoznanie przynależności zespołów 55
PREZENTACJE POLSKICH ARCHIWÓW KOŚCIELNYCH I SYLWETKI ARCHIWISTÓW
- S. Jadwiga M. Kupczewska SłNSJ, Archiwum Główne Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (AGłNSJ) w Krakowie 63
- Ks. Wacław Umiński CM, Archiwum Prowincji Polskiej Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie 67
- Ks. Władysław Wlaźlak, Archiwum Metropolitalne w Częstochowie 69
- Ks. Jan Związek, Ks. dr Walenty Patykiewicz pierwszy archiwariusz diecezji częstochowskiej 75
RECENZJE I OMÓWIENIA
- Materiały do dziejów diecezji łuckiej. Relacje o stanie dekanatów i parafii 1941-1944, opr. Maria Dębowska, w serii Biblioteka „Wołania z Wołynia”, t. 40, Biały Dunajec-Lublin-Łuck-Ostróg 2005, ss. 212. Ryszard Skrzyniarz 83
- Archiwariusz. Biuletyn Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, l (2005) ss. 177. Zespół redakcyjny: ks. Roman Dworacki (redaktor naczelny), ks. Leszek Wilczyński (zastępca redaktora), Magdalena Lange (sekretarz redakcji). Ryszard Skrzyniarz 85
- Robert Romuald Kufel ks., Kancelaria, registratura i archiwum parafialne na ziemiach polskich od XII do początku XXI wieku, Zielona Góra 2005, ss. 226. Ryszard Skrzyniarz 86
- W. Kolak, J. Marecki, S. Radon, Inwentarz Archiwum Benedyktynek w Staniątkach, Kraków 2003, ss. XXVI + 418. ks. Mieczysław Różański 87
- Polecamy. Publikacje dotyczące archiwów i archiwistów. Oprac. Lucyna Rotter 91
NFORMACJE I SPRAWOZDANIA
- Ks. Mieczysław Różański, Sprawozdanie z Konferencji (Gdańsk, 22-23 września 2005) „Aspekty prawne funkcjonowania archiwów szkół wyższych i instytucji naukowych i kulturalnych” 97
- Ks. Jan Musielak, Sprawozdanie z Konferencji Naukowej z okazji Jubileuszu 80-lecia Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu, 8 listopada 2005 101
Z ŻYCIA STOWARZYSZENIA
- Protokól z obrad II Walnego Zgromadzenia Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych w Polsce 103
- Bp Jan Kopiec, Słowo asystenta Kościelnego SAK bpa Jana Kopca na rozpoczęcie II Walnego Zebrania SAK, Poznań, 8 listopada 2005 roku 109
- Lista przyjętych w 2005 roku członków Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych 115